“The Miraculous Journey of Edward Tulane” ni Kate DiCamillo

National treasure na ang estado ni Kate DiCamillo sa Amerika. Sana’y mangyari rin ito sa Pilipinas—nabibigyan ng akmang pagkilala ang mga manunulat-pambata bilang yaman ng kanilang bansa. Nang mabalitaan kong may bagong aklat si DiCamillo, hindi ako mapakali. Hindi pa niya ako binibigo sa mga aklat niya—ang kuwento ng batang babaeng nangungulila sa ina at sa atensiyon ng ama sa “Because of Winn-Dixie” at ang kuwento ng isang daga na umibig sa isang prinsesa sa “Tale of Despereaux”. Ngayon, kuwento naman ng isang porselanang kuneho ang tauhan ni DiCamillo.

Nang una kong mahawakan ang libro, naisip kong pambabae ang aklat na ito. Pambabae rin marahil ang target audience dahil mga batang babae ang karaniwang naglalaro ng mga manyika. Bagamat may isang aklat pambata na progresibong tinuligsa ang ganitong stereotype, ang “William’s Doll.” Pambabae rin ang kulay, lalo na ang panloob na pabalat na tila wallpaper sa kuwarto ng isang babae. Gayunpaman, mahusay ang pisikal na kaanyuan ng aklat, kahit pa naisip kong tila ito guest book kapag inalis ko ang book jacket. Malaking tulong sa ikagaganda ng aklat ang pisikal na kaanyuan ng aklat. Lalo na sa “Tale of Despereaux” na bukod sa gustong-gusto ko ang mga pencil drawings ay tila ngingatngat ang mga pahina sa aklat ng mga daga, akma sa tauhang mga daga sa nobela.

Ano ba ang bago sa kuwento ukol sa porselanang kuneho? May maiiba ba ito sa paborito ko ring “The Velveteen Rabbit” ni Margery Williams na ang tauhang kuneho ay nais maging totoong kuneho `pagkat siya’y minahal ng bata?

Bagong handog ni DiCamillo ay ang pagtatampok ng isang laruan (ayaw na matatawag ni Edward Tulane na siya’t isang bagay, manika, o laruan) na hindi marunong magmahal o hindi nakararamdam ng pagmamahal. Akma rin sigurong ni-release ng aklat na ito sa Valentine’s Day dahil sa taglay nitong paksain ukol sa paglalakbay para malaman ang tunay na kahulugan ng buhay na may nagmamahal at may mamahalin.

Muli, naalala ko ang sagot ng dating kamag-aral kung ano raw ang buhay? Sabi niya, “Ang mabuhay ay ang magbigyan ng pagkakataong magmahal at mahalin.” Ang bigat ng kaniyang sinabi, high school pa kami noon, at umugong ang tawanan sa klase. Walang duda, ang kamag-aral kong iyon ang isa sa unang nag-asawa sa aming batch. Ngayon, iniisip ko, tama ang kaniyang sinabi. Marahil, maedyo mabigat lang ang kaniyang pagkakasabi kaya siya napagtawanan. Pero totoo iyon. Naalala ko ang sinabi ng isang antigong manyika kay Edward. Aniya, walang kuwentong mabuhay kung hindi ka handang magmahal, maghintay sa susunod na pag-ibig, at ang umasa sa mga susunod pang pagmamahal. Tinamaan ako sa eksenang iyon.

Pagkahaba-haba man ng prusisyon, sa simbahan din ang tuloy. Iyon ang kasabihang Tagalog/ Filipino. Sa aklat ni DiCamillo, pagkahaba-haba man ng paglalakbay, may pag-ibig na naghihintay. Makikita sa daloy ng kuwento kung paano naharap ang isang porselanang manyika sa matinding takot, sa pangungulila, sa kamatayan, sa paghihirap, sa pag-usbong ng ligaya, sa bingit ng kamatayan, sa paghihintay sa tila-kawalan, at sa pagbabalik ng unang pag-ibig.
Maiikli ang pangungusap. May tatak DiCamillo sa paggamit ng kakaibang pangalan ng mga tauhan tulad ng India Opal, Edward Tulane, Despereaux, Abiline, Sistine, etc. Kilala rin sa paggamit ng maiikli at walang sinasayang na talata sa mga kabanata. Maging ang paggamit ng mga mahihirap na salita (“ennui” bilang Pranses sa pagkabagot) sa magaan na wika sa kabuuan., at ang lirikal na deskripsiyon ng mga liwanag, ang emosyong dumadaloy sa katawan, at ang poetikong paglalarawan sa sinasabi o mensahe ng awit.

Panghabang-buhay kong ituturing na kayamanan ang aklat na ito. Isa itong aklat na nararapat muling basahin. At muli pang basahin sa pagdaan ng mga panahon para hindi malimot ang hiwaga at salamangka ng buhay at pag-ibig.